دستورالعمل پزشکی حمل و نقل هوایی بیماران
بطور كلی بیمارانی که اقدام به مسافرت از طریق هوا می نمایند به دو دسته تقسیم می شوند:
گروه اول :
افرادی که بیماری آنان خللی به مسافرت هوایی ایشان وارد نمی آورد و برای زیارت ، سیاحت و....اقدام به سفر هوایی می نمایند. بیشتر بیماران در این گروه قرار گرفته و معمولا مشکلی از جهت پرواز برایشان ایجاد نمی شود.
گروه دوم :
افرادی که بیماری علت اصلی سفرشان بوده و جهت درمان یا اخذ مشاوره تخصصی و... اقدام به سفر می نمایند. این افراد معمولا" قادر به مراقبت از خود در طول پرواز نبوده و نیاز به همراه دارند و همچنین شرایط پرواز می تواند اثرات سوئی در روند بیماری و وضعیت ایشان ایجاد نماید.
به طور کلی کلیه بیمارانی که در شریط حاد و بی ثباتی قرار دارند ملزم به اخذ مجوز پزشکی جهت انجام مسافرت هوایی خود می باشند.
تصمیم گیری در قبال این دسته از مسافران بهعده واحد پزشکی هوایی شرکت های هواپیمایی بوده و تنها این بخش است که میتواند مجوز سفر هوایی برای بیماران را صادر و مشخص نماید که بیمار تحت چه شرایط و با چه تسهیلات یا محدودیت هایی می تواند مبادرت به مسافرت هوایی نماید. در این میان نظر پزشک معالج تنها در حد یک توصیه قابل تامل بوده و تصمیم گیری قطعی برعهده بخش پزشکی هوایی می باشد زیرا تغییرات فیزیولوژیک ایجاد شده تحت تاثیر عواملی چون کاهش فشار و اکسیژن شدت یافته و می تواند سبب بحرانی شدن وضعیت بیماران مستعد گردد. همچنین محدودیت های فیزیکی کابین هواپیما و عوارض و هیجانات روانی ایجاد شده در اثر پرواز می تواند مشکل آفرین گردد.
مراحل صدور مجوز پزشكی پرواز:
- مسافران بیمار بایستی قبل از اخذ بلیط دفاتر فروش را در جریان بیماری خود قرار داده و با اخذ فرم مجوز پزشكی نسبت به تکمیل آن توسط مركزپزشکی و طب هوایی اقدام نمایند.
- کارکنان خدمات فرودگاهی را در جریان شرایط ویژه خود قراردهند تا در مبدا و مقصد نسبت به انتقال وخروج ایشان از هواپیما خدمات لازم را ارائه نمایند.
- جهت تایید نهایی فرم پزشکی 48تا 72ساعت قبل از پرواز به مرکز پزشکی و طب هوایی شرکت مراجعه نمایید.
- درصورتیکه چند مسیر پروازی به صورت ترانزیت دارند ضروری است که در فرم پزشکی قید شود و فرم های پزشكی توسط پزشك معالج و مرکز پزشکی و طب هوایی شركت هواپیمایی از مبدا حركت جهت ارائه به خدمات ویژه و سرمهماندار پرواز تكمیل شود.
- مدت اعتبار تاییدیه مركز پزشكی و طب هوایی در پروازهای داخلی و خارجی از زمان صدور 48 ساعت می باشد.
به طور کلی اخذ مجوز پزشکی جهت پرواز برای افرادی که دارای مشکلات ذیل می باشند الزامی است :
- افراد مبتلا به هر نوع بیماری عفونی و مسری
- افرادی که شرایط فیزیکی یا رفتاری آنان ممکن است به گونه ای باشد که سبب آزار سایر مسافرین شود.
- بیمارانی که نوع بیماری آنان ممکن است سبب اخلال در ایمنی پرواز یا تاخیر در پرواز گردد.
- بیمارانی که به تنهایی قادر به مراقبت از خود نبوده و در طول پرواز نیاز به همراه دارند.
- بیمارانی که شرایط پزشکی آنان به گونه ای است که ممکن است شرایط پروازی سبب تشدید یا وخامت وضعیت بالینی ایشان گردد.
مسافران بیماری که نیاز به اخذ مجوز پزشکی ندارند :
- جانبازان عزیز و معلولینی که نیازمند خدمات پزشکی خاص نیستند.
- افرادی که تحت اعمال جراحی ناباروری قرار گرفته اند پس از گذشت 24ساعت از عمل.
- اعمال جراحی سطحی مرتبط با پوست و مو. ( جراحی بینی شامل آن نمی شود)
- اعمال جراحی اصلاح دید در مسافران کمتر از 40سال(.جراحی لیزری قرنیه)
- موارد آتل گیری و گچ گیری اندام فوقانی(بازو و ساعد) و زیر زانو(پا و ساق پا) پس از 24ساعت در پروازهای داخلی و 48ساعت پس از گچ گیری در پروازهای خارجی به شرط نداشتن خونریزی.
- جراحی بینی بدون انسداد مجاری تنفسی و پانسمان داخلی بینی بدون خونریزی.
- مسافران دارای سوند ادراری که هیچگونه اعمال جراحی شکمی در دو هفته اخیر نداشته اند
- افراد زیر 60سال که دارای ضایعه نخاعی هستند اما نیازمند برانکارد و اکسیژن نیستند وقادربه استفاده از کمربند صندلی می باشند .
- سوختگی های سطحی که ظاهر و بوی نامناسبی نداشته باشند.
- هرگونه عمل جراحی که دو هفته از آن گذشته باشد و فرد دارای حال عمومی مناسب بوده وبتواند روی صندلی بنشیند و کمربند صندلی خود را ببندد.
- بارداری
بارداری اول:
- پروازهای کمتر از 2ساعت: تا انتهای هفته 32بارداری نیازبه مجوز ندارد.
- پروازهای بیش از 2ساعت: تا انتهای هفته 28بارداری نیاز به مجوز ندارد.
نکته: در هر دو مورد مذکور ارائه مدرک پزشکی معتبر که ممهور به مهر نظام پزشکی پزشک متخصص زنان و زایمان باشد الزامی است.
بارداری دوم به بعد:
- تا انتهای هفته 28بارداری نیاز به مجوز ندارد . (ارائه مدرک پزشکی معتبر که ممهور به مهرنظام پزشکی پزشک متخصص زنان و زایمان باشد الزامی است) ·پس از گذشت یک هفته از زایمان پرواز منعی ندارد.
- نوزادان طبیعی پس از هفته اول تولد به شرط نداشتن عارضه پزشکی می توانند پرواز کنند.
موارد ممنوعیت پرواز :
- مسافرانی که به دلیل وخامت بیماری احتمال فوت آنها در پرواز وجود دارد.
- مسافرینی که به دلیل نوع بیماری وضعیت ناخوشایندی را برای سایر مسافران ایجاد مینمایند.
- بیماران روانی که غیر قابل کنترل بوده و احتمال به مخاطره انداختن امنیت هواپیما و سایر مسافران توسط ایشان میرود.
- مبتلایان به بیماری های عفونی که خطر سرایت بیماری ایشان به سایر مسافران وجود دارد.
- حاملگی بعد از هفته 34بارداری.
- نوزادان زیر یک هفته از زمان تولد.
- مسافرینی که قادر به استفاده از صندلی استاندارد هواپیما در هیچیک از حالات آن نمی باشند.
هر چند می بایست در هر مورد فرد بیمار با توجه به شرایط جسمانی و وضعیت فعلی وی تصمیم گیری شود لیکن جداول زمانی پیوست توصیه اتحادیه بین المللی خطوط هواپیمایی بوده و میتوان از آن به عنوان یک راهنما ) و نه دستورالعمل ( بهره جست.
بیماری های قلبی – عروقی
نوع بیماری |
غیر قابل قبول |
نیاز به اخذ مجوز |
انفارکتوس قلبی |
در هفته نخست |
پس از یک هفته |
نارسایی قلبی |
تا زمانی که کنترل نشده |
پس از کنترل و تثبیت اوضاع |
جراحی قلب باز |
تا ده روز |
از 10تا 21روز پس از عمل |
آنژیوگرافی |
کمتر از 24ساعت |
پس از 24ساعت |
آنژیوپلاستی |
حداقل به مدت 2روز |
از روز سوم به بعد |
آمبولی |
حداقل برای 4روز |
از روز پنجم به بعد |
ها پا ترومبوفلبیت |
تا زمان فعال بودن بیماری |
پس از درمان و بهبودی |
بیماری های خونی
نوع بیماری |
غیر قابل قبول |
نیاز به اخذ مجوز |
کم خونی |
هموگلوبین زیر 8/5 |
هموگلوبین بالاتر از 8/5 |
بیماری کم خونی داسی شكل |
حملات داسی در 9روز گذشته |
10روز پس از حملات |
بیماری های تنفسی
نوع بیماری |
غیر قابل قبول |
نیاز به اخذ مجوز |
پنوموتوراکس و هموپنوموتوراکس |
در هفته نخست |
پس از یک تا دو هفته به شرط بازشدن کامل ها ریه |
جراحی قفسه سینه |
تا 2هفته |
پس از دو هفته |
ذات الریه(پنومونی) |
تا برطرف شدن علائم |
پس از بهبودی کامل |
برونشیت مزمن، آمفیزم وبرونشكتازی |
تا زمان وجود سیانوز و نیاز به اکسیژن در روی زمین |
در صورت تحمل تست ورزش |
بیماری های دستگاه اعصاب مرکزی
نوع بیماری |
غیر قابل قبول |
نیاز به اخذ مجوز |
(سكته مغزی) CVA |
به مدت 5تا 7روز |
پس از هفت تا ده روز به شرط ثبات |
TIAایسكمی مغزی |
تا دو روز اول حمله |
پس از کنترل و تثبیت اوضاع |
صرع |
تا 24ساعت پس از حمله |
پس از 24ساعت به شرط کنترل |
جراحی جمجمه |
حداقل به مدت 11روز |
پس از 11روز به شرط ثبات |
*افرادی که دارای ضایعات نخاعی وسن زیر 60سال هستند اگراحتیاج به برانكارد و اکسیژن نداشته باشند محدودیت پروازی ندارند
بیماری های دستگاه گوارش
نوع بیماری |
غیر قابل قبول |
نیاز به اخذ مجوز |
خونریزی های گوارشی |
تا 24ساعت به دنبال خونریزی |
دو روز پس از قطع کامل خونریزی |
جراحی های بزرگ دستگاه گوارش |
تا 9روز |
پس از ده روز مشروط بر بهبودی بدون عارضه |
جراحی آپاندیس |
تا چهار روز |
پس ازپنج روز مشروط بر بهبودی بدون عارضه |
جراحی لاپاراسكوپی |
تا چهار روز |
پس ازپنج روز مشروط بر بهبودی بدون عارضه |
لاپاراسكوپی تشخیصی |
حداقل به مدت 24ساعت |
پس از 24ساعت در صورت جذب گاز |
*مواردیكه فرد دارای سوند ادراری باشد و هیچ عمل جراحی شكمی در دو هفته اخیر نداشته باشد محدودیت پروازی ندارد (کیسه ادراری جهت جلوگیری از انتشار آلودگی در کیسه جداگانه نگهداری شود)
بیماری های گوش و حلق و بینی
نوع بیماری |
غیر قابل قبول |
نیاز به اخذ مجوز |
اوتیت مدیا و سینوزیت |
در فاز حاد بیماری و یا اختلال عملكرد شیپور استاش |
پس از توانمندی در برقراری تهویه گوش |
جراحی گوش میانی |
تا 9روز پس از عمل |
پس از ده روز |
جراحی لوزه |
تا یک هفته |
پس از یک هفته |
جراحی فک با سیم کشی |
بدون همراه |
با همراه و یا وجود کاتر جهت قطع سیم |
*جراحیهای بینی بدون انسداد مجاری تنفسی و پانسمان داخل بینی(تامپون) محدودیت پروازی ندارند.
بیماری های روانی
نوع بیماری |
غیر قابل قبول |
نیاز به اخذ مجوز |
پسیكوز حاد |
مادامی که در فاز حاد و کنترل نشده می باشد |
در صورت تثبیت وضعیت برای هفت روز به همراه اسكورت پزشكی |
بیماری مزمن روانی |
در صورتی که خطر جدی در بدتر شدن وضعیت وی باشد |
در صورت تثبیت وضعیت برای هفت روز به همراه اسكورت پزشكی برای انتقال بین بیمارستانی |
بیماری های چشم
نوع بیماری |
غیر قابل قبول |
نیاز به اخذ مجوز |
جراحات نفوذی به چشم ها |
به مدت 6روز |
پس از هفت روز به شرط ثبات |
جراحی های اینترا اکولار |
به مدت 6روز |
پس از هفت روز به شرط ثبات |
جراحی کاتاراکت |
تا 24ساعت پس از جراحی |
پس از 24ساعت به شرط کنترل |
جراحی لیزر قرنیه |
تا 24ساعت پس از جراحی |
پس از 24ساعت به شرط کنترل |
بارداری
نوع بیماری |
غیر قابل قبول |
نیاز به اخذ مجوز |
بارداری بدون عارضه و تک قل |
بعد از هفته 34بارداری |
قبل از هفته 28بارداری نیاز به اخذ مجوز ندارد |
بارداری چند قلو و بدون عارضه |
بعد از هفته 34بارداری |
قبل از هفته 28بارداری نیاز به اخذ مجوز ندارد |
بارداری های با عارضه |
بررسی بر اساس وضعیت فردی |
بررسی بر اساس وضعیت فردی |
سقط |
مادامی که خونریزی فعال وجود دارد |
پس از تثبیت اوضاع به شرط عدم درد و خونریزی و گذشت 24ساعت |
ZIFT- IVFو لاپاراسكوپی |
قبل از 24ساعت |
بعد از 24ساعت |
نوزادان
نوع بیماری |
غیر قابل قبول |
نیاز به اخذ مجوز |
نوزاد |
هفته اول |
در صورت سلامت ،نوزاد بعد ازهفته اول می توانند پرواز نمایند |
ماترو
نوع بیماری |
غیر قابل قبول |
نیاز به اخذ مجوز |
گچ گیری کامل اندام تحتانی (پرواززیر 2ساعت) |
تا 24ساعت پس از گچ گیری |
پس از 24ساعت و یا اایجاد شكاف و دو نیمه کردن گچ |
گچ گیری کامل اندام تحتانی (پروازبالای 2ساعت) |
تا 48ساعت پس از گچ گیری |
پس از 48ساعت و یا اایجاد شكاف و دو نیمه کردن گچ |
سوختگی |
عفونت گستره در صورت وجود شوک |
در صورت تثبیت شرایط طبی و مناسب بودن سایر شرایط |
*آسیب های ناحیه کتف و انگشتان دستها و پاها در صورت عدم وجود خونریزی فعال و درد محدودیت پروازی ندارد .
*کلیه اعمال جراحی پس از گذشت دو هفته در صورت عدم نیاز به دریافت خدمات ویژه و نداشتن بو و ظاهر نامناسب محدودیت پروازی ندارد.
*سوختگی های سطحی در صورت نیاز به ویلچر - برانكارد و اکسیژن و بو و ظاهر نامناسبی نداشته باشد.
سایر موارد
نوع بیماری |
غیر قابل قبول |
نیاز به اخذ مجوز |
بیماری های عفونی |
در فاز حاد و عفونی بیماری |
پس از دوره سرایت بیماری |
بیماری دکمپرسیون |
در صورت غواصی بدون عارضه تا 24ساعت و در صورت داشتن علائم تا 9روز |
تا 24ساعت پس از غواصی بدون عارضه ، تا 3روز پس از درمان Bendsو 7روز در صورت درمان سایر موارد |
*کلیه اعمال جراحی سطحی مرتبط با پوست و مو خصوصا" کاشت مو - ناحیه گونه - ابرو و لیزرهای پوستی در صورت عدم احتیاج فرد به دریافت خدمات ویژه محدودیت پروازی ندارد.
*کلیه جانبازان محترم با ارائه کارت شناسایی در صورت عدم نیاز به خدمات ویژه ( کنترل علائم حیاتی ودستگاههای پزشكی ) محدودیت پروازی ندارد.